Getest op: Xbox Series
Ook beschikbaar op: PS5/PC

Met de staat van sportgames is het even goed gesteld als met die van de persvrijheid in Rusland. Die ijzeren wet geldt het hardst in de niche van games over american football, met onder meer een NFL-monopolie voor EA sinds 2005 (!) en de opschorting van de NCAA-reeks in 2013. Dus grepen wij in deze donkere decennia net zoals Vladimir terug naar het roemrijke verleden. We hielden ons recht met gesmaakte mods van NFL 2K5, NCAA Football 2006 en All-Pro Football 2K8. Maar de ster van het verzet was College Football Revamped, een zeer verregaande mod van NCAA Football 14, waaraan we de voorbije jaren heel wat uurtjes spendeerden.

NCAA Football was altijd al het kleine broertje van Madden. Net daarom was het de reeks die meer risico’s nam en dingen durfde proberen. Vandaar wellicht dat deze David uiteindelijk volledig de vloer aanveegde met Goliath Madden. Maar we hebben ook een sterke persoonlijke band met deze franchise. In 2010, op een perstrip voor Officieel Playstation Magazine – samen met Invader het beste gamemagazine dat ooit in de Benelux verscheen – geraakten we ergens in Los Angeles aan de praat met een heer en dame die bleken te werken voor EA Tiburon. Om een lang verhaal kort te maken: het gesprek gleed af naar NCAA Football en zo bezorgden ze me enkele jaren op rij een reviewexemplaar van de game, die toen helemaal niet te verkrijgen was in Europa. Of hoe we haast per ongeluk voor exclusiviteit zorgden door een gedeelde passie.

De juiste signalen

Tot daar het vleugje nostalgie. Nu je over onze avonturen in het verleden hoorde, begrijp je vanzelfsprekend dat onze oren oncontroleerbaar begonnen te flapperen bij de geruchten over een nieuwe College Football game. Ondanks het brokkenparcours dat EA Sports nu al jarenlang aflegt. Met ieder stukje nieuwe info groeide ons enthousiasme. De focus lag op de juiste onderdelen: op gameplay, de unieke atmosfeer van universiteitswedstrijden en de dynastymodus. Over microtransacties en Ultimate Team hoorden we zeer weinig. Grote verwachtingen leiden alleen maar tot ontgoocheling, denk jij nu? Ja. En neen.

Er zitten wel degelijk microtransacties en een Ultimate Team in EA Sports College Football 25. Alleen merk je aan alles dat ze het veel minder pushen dan bij Madden en EA Sports FC. Dat Dynasty de meest prominente plaats krijgt in het menu, wanneer je de game voor het eerst opstart, is zo’n klein detail dat veel verklapt. Ook Road To Glory staat netjes te blinken op het beginscherm. Bovendien krijg je niet de hele tijd vervelende notificaties en andere pop-ups die je verre van subtiel richting de Ultieme Melkkoe duwen. Proficiat, EA. Vergeef ons wel dat we de aanwezigheid van de modus een veeg teken aan de wand vinden voor de komende jaren.

Huilbuien

De geest van NCAA Football werd behouden in EA Sports College Football 25. Daarmee bedoelen we dat ze hun eigen, meer gedurfde koers varen. De gameplay pretendeert niet hyperrealistisch te zijn, zoals Madden, de enige ‘NFL-simulatie’, wel doet. De ironie is dat deze game levensechter is dan zijn grote broer. Een kogel van een worp langs de zijlijn, terwijl de ballenvanger het voetje nog net binnen het speelveld sleept. Het traject van de bal zo manipuleren dat je de bal werpt op plaatsen waar enkel jouw receiver die kan vangen. Een diepe pass die in een mooie boog over de defensive back valt, netjes in de loop van jouw speler. Zelfs over the shoulder fades in de endzone. Het zijn allemaal dingen waar Madden grote moeite mee heeft, maar die hier wel mogelijk zijn.

Ook lopen met de bal voelt veel natuurlijker aan. Je zit niet tot vervelens toe vast in zwak geanimeerde animaties. De onzichtbare magneet waarmee verdedigers je op magische wijze tegen de grond werken, ontbreekt. Jouw running back oogt geloofwaardiger en loopt vloeiender. Net als in Madden vinden we wel dat spelers met de bal in handen iets te licht aanvoelen. Alsof ze geen 100, maar 10 kilogram wegen. Dat doen de stokoude 2K-games nog altijd veel beter. Verdedigen voelt iets minder vers en de verdedigers vloeren de aanvallers veel te overdadig met hit sticks. Die voelen niet eens zo bijzonder aan. Je hebt nooit de indruk dat je iemand zodanig hard tackelt, dat het vriendinnetje van het slachtoffer er spontaan van in een huilbui uitbarst.

Bijna alles naar wens

De dynastymodus lijkt meer op die van NCAA Football 13 dan 14. Dat komt omdat recruiten, het aanwerven van spelers voor jouw team, te micromanagen is. Denk aan bellen naar potentiële nieuwelingen, bezoekjes inplannen tijdens thuiswedstrijden enzovoort. Wij vinden dat een positieve wending, maar het vraagt wel heel wat van je tijd. Wie daar niet van wil weten – jij barbaar! – kan ervoor kiezen om dat volautomatisch te laten verlopen.

Je kan jouw Dynasty verregaand naar jouw wensen buigen. Bijvoorbeeld door conferences en de regels binnen die conferences aan te passen of volledig nieuwe teams te importeren met de Teambuilder, een externe webapp die ook zijn comeback maakt. Spelers aanpassen lukt veel minder. Dat is waarschijnlijk zo door wettelijke overeenkomsten met de NCAA en hun spelers. Dus dat kunnen we EA niet aanrekenen.

Road To Glory is hetzelfde als Be A Pro in EA Sports FC, maar dan beter. Daarin mag je het leven leiden van een universiteitsstudent. Je kan er bij aanvang voor kiezen om een uitzonderlijk talent of de hoopvolle middelmaat te zijn, met alles daar tussenin. In tegenstelling tot Dynasty zit de sleur er hier wel snel in. De cyclus die je tot in den treure toe doorloopt, ziet er zo uit: je kiest er in een menu voor of je studeert, populair probeert te worden, een leider in de kleedkamer bent of een traint als een beest in de gym. Na wat minigames en uiteraard de wedstrijden zelf, ben je al uitverteld. Niets nieuws onder de zon, dus.

Geen willekeurige blessures

Dat is wel zo voor wear & tear, een systeem dat bepaalt hoe hard het lichaam van de spelers afziet. Elk lichaamscontact sloopt het lijf van de mannen op het veld beetje bij beetje. Hoe snel dat gaat, hangt af van allerlei factoren, zoals blessuregevoeligheid, het aantal speelminuten, de stevigheid van de tackles en tegenspelers en meer. Het is een voorbeeld van de risico’s die deze reeks historisch gezien neemt met innovaties. Het wear & tear-systeem is verrassend volledig voor deze eerste poging. Blessures voelen daardoor niet willekeurig aan. Jij bepaalt zelf hoe zwaar je jouw spelers belast. Het is iets dat ze ook naar Madden mogen exporteren.

De universiteitsgezangen, met de vele tradities, gezangen, handsignalen en andere fotogenieke gebruiken, werd vooraf druk besproken. Terecht: het zorgt ervoor dat je je veel beter kan inleven in de wereld van het bij ons onbeminde college football. Maar perfect is het zeker niet. Daarvoor ontbreken er nog te veel eigenaardigheden van vooral de kleine scholen. Positief is dat topmatchen er echt uitspringen, maar over de hele lijn blijft het toch iets te mak.

Steen om op te bouwen

Bovendien is de omkadering tijdens de match zelf te beperkt. Het niveau van ESPN NFL 2K5, met de legendarische halftimeshow en allerlei andere kleine broadcastmomenten, haalt deze niet. Daardoor krijg je de indruk dat jouw wedstrijden en dynasty zich in een vacuüm afspelen. Je krijgt te weinig mee van wat er zich elders afspeelt. Het resultaat is een te steriele beleving, misschien zelfs een wat dode boel.

EA Sports College Football 25 bestempelen wij met plezier als een zeer positieve omwenteling. EA bewijst dat ze toch nog een sportspel kunnen maken dat passie uitstraalt en de moeite van het spelen waard is. Een topper is dit weliswaar niet. Daarvoor is de put die ze jarenlang zelf dieper groeven en waaruit ze moeten klauteren te groot. Als ze hierop verder kunnen bouwen, dan is er eindelijk licht aan het einde van de decennialange duisternis. We zijn benieuwd naar wat de toekomst brengt.