De in mei gelanceerde Definitive Edition van Mafia II was een welkom weerzien dat nooit écht het onderste uit de kan haalde van de hardwaresprong tussen origineel en remaster. Die van Mafia III was gewoon een mooi excuus om een game die allang in de ramsj lag weer voor volle pot te verkopen. Maar het beste van de Mafia Trilogy, de pièce de résistance, hebben ze voor het laatst bewaard: een volledige remake van de allereerste Mafia-game.

Mafia is een reliek uit een bijna prehistorisch tijdperk: in 2002 waren HD-graphics zo goed als onbestaande, waardoor de visuele sprong naar deze versie gigantisch is. Het is ook geen eenvoudige remaster, met betere texturen op dezelfde game geplakt: het is een volwaardige remake, een nieuwe Mafia op de contouren van de vorige. Net zoals de recente remakes van de Resident Evil is deze Mafia quasi onvergelijkbaar met het origineel. Dat valt op wanneer je gewoon om je heen kijkt terwijl je met de auto door Lost Heaven toert, de fictieve midwesters-Amerikaanse stad waarin de game zich afspeelt: de stad is grootser, kleurrijker, meer bevolkt, bruisender dan je je haar herinnert uit 2002.

Terugkeer in stijl

Het maakt een game die bekendstond voor zijn unieke charme nog een flink sfeervoller. Of je nu overdag door de drukke binnenstad rijdt, ’s avonds de gutsende regen tegen de neonborden ziet kletteren of de stoffige landwegen rondom de stad instuift: alles in Mafia: Definitive Edition ademt de sfeer van Boardwalk Empire, The Godfather Part II, The Untouchables en Road to Perdition uit. Die wasem van het Amerika tijdens de grote depressie en de drooglegging, toen deelnemen aan de georganiseerde misdaad een van de enige manieren was om nog deftig je brood te verdienen. En vinden we heerlijk.

Een tijd waarin de grootsteden versneld werden opgetrokken met art déco-gebouwen, houten trams of Cadillac V16- en Chrysler Imperial-automobielen door de straten denderden, de heren waren gekleed in trenchcoats en stetsonhoeden, de dames in wijde lange jurken, en gewelddadige conflicten op straat werden uitgevochten middels machinegeweren met trommellader. In dat decor komt taxichauffeur Tommy Angelo door een stom toeval in de rangen van gangsterbaas Ennio Salieri terecht, en maakt hij daar snel promotie. Hij speelt een cruciale rol in de straatoorlog tussen Salieri’s bende en het Morello-syndicaat, met als inzet de illegale drankhandel in Lost Heaven. Het verhaal van de game, en de strakke opeenvolging van missies, is hetzelfde gebleven, maar voor de rest werd elk detail vernieuwd. De personages kregen bijvoorbeeld allemaal een nieuw gelaat, dat van een cast van Amerikaanse acteurs met meestal Italiaanse roots, die deze keer in een motion capture-studio werden gegooid.

Eigen koers

Als deze remake één ding bewijst, dan is het wel dat de Mafia-serie altijd koppig haar eigen koers heeft gevaren in het genre van de sandboxgames. Lost Heaven is vrij verkenbaar en dankzij zijn visuele glorie is een ritje om de sfeer op te snuiven altijd aanlokkelijk. Maar net als in het origineel valt hier uiteindelijk weinig te beleven. Er zijn geen zijactiviteiten, geen random gebeurtenissen of andere zaken die je vandaag de dag verwacht van een openwereldgame. En dat kan bij nieuwe gamers die hier een Godfather-versie van GTA verwachten, een teleurstelling zijn. In ruil daarvoor krijg je wel een strakke vertelling, waarbij de makers onbeschroomd wilde sprongen in de tijd maken.

Het evenwicht vinden tussen oud en nieuw, het blijft lastig bij remakes van oude klassiekers. Als we even de nostalgische factor vergeten, dan kunnen we wel stellen dat de openwereldgameplay eigenlijk niet meer van deze tijd is. Vandaag verwacht je dat alles in zo’n criminele speeltuin – à la Red Dead Redemption, à la Far Cry – zijn eigen leven leidt, en dat de simulatie je bij momenten eens flink verrast. Dat krijg je niet geserveerd in de relatief rechtlijnige ervaring van deze game. Missies volgen elkaar hier netjes op en het duurt ook geen week om alle chapters te doorlopen. Maar het werkt simpelweg omdat dit een Mafia-game is, en die keuze voor oldschool sandboxgameplay gewoon een vast ingrediënt van deze reeks blijft.

Eenvoudig verhaal

Dat betekent niet dat de game volledig ongeschonden uit zijn tijds- en hardwaresprong van achttien jaar is gekomen. Hier en daar zijn er slordigheden en schoonheidsfoutjes, onder meer in de animaties tijdens de lijf-aan-lijfgevechten. En hoe lyrisch we zijn over de strakke sfeer waarin Mafia: Definitive Edition baadt, zoveel minder jubelen we over het enige element dat écht volledig mee naar dit nieuwe decennium is genomen: het verhaal. Dat was in 2002 prima voor het narratief braakliggende veld dat videogames toen nog waren, maar in 2020 blijft een vertelling waarin gewoon een checklist van clichés uit honderd jaar misdaadfictie wordt afgewerkt ver onder de maat. We hebben ondertussen veel betere, complexere en relevantere misdaadverhalen gehad in dit medium, met Grand Theft Auto V bijvoorbeeld. En Mafia III.

Nochtans hebben we ons vermaakt met deze remake, want bij momenten waan je je echt in een Godfather-film. Die shootouts met tommy guns waarbij de lange regenjassen in de wind wapperen, die klassieke auto’s die voor geen meter besturen, maar je zo naar het tijdperk van Bonnie & Clyde terugbrengen, de vette Italiaans-Amerikaanse accenten en het groteske geweld. Je moet ervan houden wil je Mafia: Definitive Edition ten volle kunnen appreciëren. Verwacht je op gameplayvlak echter wel aan een eerder klassieke aanpak: verschillende oldschool elementen pasten in de tijdsgeest van het origineel, maar in deze tijd van extreem dynamische openwereldgames, verwachten we iets meer. Je weet wat ze zeggen: een gewaarschuwd maffiosi is er minstens twee waard.