FIFA 22 start met een mini-verhaal op en rond de straten van Parijs. Je maakt je eigen voetbalster-in-spé aan en wordt aan de hand van straatvoetbal vlotjes richting een tutorial geduwd die je de basisgameplay van FIFA 22 aanleert. Voor heel wat gamers zal deze tutorial (die je kan overslaan) tijdsverlies zijn om aan het felbegeerde Ultimate Team te kunnen beginnen, maar het siert de jongens van EA Sports dat ze toch een poging ondernemen om het veelzijdige karakter van voetbal weer te geven. En nog belangrijker: FIFA 22 heeft (onder voorbehoud) alweer een straffe pot voetbal voor je in petto. Al doen sommige aspecten onze wenkbrauwen fronsen.

Gestaag

Wie zijn jaarlijkse dosis FIFA niet kan missen, weet ondertussen hoe het gaat. We reviewen vandaag de game, maar het échte spel zal zich pas onthullen eens de community er een tijdje mee aan de slag is. Zo zullen toekomstige updates de huidige gameplay veranderen, balanceren en finetunen. En zal de meta van de game – de levende game die evolueert naarmate spelers de systemen leren kennen (en misbruiken) – net zoals elk jaar een enorme invloed hebben op de Ultimate Team mode. Het is een publiek geheim dat dit een reden is waarom sommige gamers al na enkele weken afhaken van de nieuwste FIFA, maar tegelijk ook waarom de hardcore FUT-spelers van geen ophouden weten.

Deze review is dan ook een vroege momentopname, al is die eerste, belangrijke indruk wel gemaakt. En die is positief. Op gameplayvlak kan FIFA 22 ons ten zeerste bekoren. Vooral de tragere speelstijl, gekoppeld aan een heleboel nieuwe animaties. Spelers voelen eerst wat log en weinig flexibel aan, maar dat verandert wanneer je  het tragere tempo van FIFA 22 gewoon ben geworden.

Doordat er gesleuteld werd aan zowel de spelersanimaties, als aan de ball physics, vormt de gameplay momenteel een geheel dat we als “realistisch” durven omschrijven. Snelle uitbraken met aalvlugge flankspelers is nog steeds een mogelijkheid, maar een stugge verdediger passeren is niet langer een kwestie van nog snel een sprintje bijtrekken. Ook afwerken op doel voelt moeilijker aan door het traject van de bal en de compleet herwerkte doelmannen die nu vaak nog een bal kunnen wegboksen die vroeger altijd in de netten belandde.

Handsbal

Volgens EA zijn er nog talloze andere next-gen upgrades, maar dat lijstje van sloganeske verbeterpunten besparen we je liever. We vinden het fantastisch hoe de spelers op het veld meer met elkaar communiceren (wijzen waar de bal heen moet, teken doen om bal in de voet te spelen, vragen om bij te sluiten), maar na enkele wedstrijden merk je dat nauwelijks nog. De belangrijkste veranderingen zijn naar ons gevoel diegene die we hierboven aanhaalden, want zij veranderen de gameplay gevoelig ten opzichte van de vorige editie.

Het maakt FIFA 22 ok opnieuw een tijdje lang een puzzelgame voor de veteranen: je tracht uit te vogelen welke van je strategieën nog wel of niet werken. Naast het veld blijft FIFA 22 gelijkaardig aan zijn voorganger, inclusief de ervaring tussen de wedstrijden door. De menu’s zijn vlot, leesbaar en knap, wat een prestatie op zich is voor een game met zo veel modes en content dat je hier het spreekwoordelijk bos niet meer door de bomen ziet.

Naast Ultimate Team en de al even klassieke Career Mode, zet FIFA 22 opnieuw sterk in op de Volta straatvoetbalmode. En eerlijk… wij voelen ‘em niet. FIFA Street was enkele consolegeneraties terug best leuk om enkele uurtjes mee te slijten, maar als onderdeel van zo’n omvangrijke game als FIFA 22 voelt het aan als een in de supermarkt verloren gelopen kind. Het is aanwezig, het schreeuwt vrij luid, maar het is uiteindelijk toch maar afwachten tot één van de ouders ingrijpt. Wat ons betreft zien we dit liever als een aparte game en wordt een singleplayer modus zoals The Journey nog steeds hard gemist.

FUT = goed?

En dan moeten we het eventjes hebben over Ultimate Team. Niemand durft nog ontkennen dat die FUT-mode vooral een melkkoe voor EA Sports. Vorig jaar haalde EA er maar liefst 1.6 miljard dollar mee binnen. Omgerekend zo’n 29% van EA’s totale jaarinkomsten. Ultimate Team en zijn card packs (zeg maar loot boxes) blijven een doorn in het oog van een anders uitermate geslaagde voetbalervaring. Dat pay-to-win principe is niet meer van deze tijd.

We vinden het trouwens ook niet kunnen dat we een week voor release al tegenover een online team met Lukaku, Pelé en Sancho in de voorlijn staan. Enkel door veel geld te spenderen aan card packs of op de virtuele transfermarkt, kan je een sterker team bekomen. Uitermate demotiverend voor de casual speler. Dit soort pay-to-win praktijken kan je verwachten van een gratis mobile game, maar toch niet van een titel waar je 70 euro voor neertelt?

Het protest tegen de loot boxes wordt steeds luider en EA Sports deed een kleine toegeving in FIFA 22: een previewoptie bij card packs. Dit keer kan je letterlijk de inhoud van een Gold pack bekijken, vooraleer je beslist hem effectief aan te kopen. Addertje onder het gras: gebruik je de previewoptie, maar koop je de pack niet, dan moet je 24 uur wachten voordat je opnieuw een pack kan bekijken. Zucht…

Het moge duidelijk zijn dat EA nog steeds niet klaar is om een alternatief te bedenken voor de goudmijn van Ultimate Team. De game mode blijft boeiend, verslavend en weet als geen andere je drang naar kleine, continue beloningen te bevredigen. Maar aan het einde van de rit zal je er altijd aan herinnerd worden dat jouw “ultimate” team toch maar een flauw beestje is in vergelijking met de competitie. Jij wil toch ook een TOTW Pogba? Of een FUT Heroes Van Persie? Hoe kan je jezelf ’s morgens in de spiegel bekijken zonder een Icon Maradona? Zolang deze dynamiek in stand blijft, zal Ultimate Team (en bij uitbreiding FIFA) nooit aanvoelen als een game die je écht kan meester worden. Elk jaar moet je vanaf nul herbeginnen en opboksen tegen gamers met meer tijd en geld (en geluk?) dan jijzelf.

Hoog tijd dat EA op dat vlak het geweer van schouder verandert.