Getest op: Xbox Series
Ook beschikbaar op: PS5/PC

Je weet het misschien niet, maar het RPG-genre zit in een crisis. Oké, we kunnen stellen dat de hele gamesindustrie in een crisis zit, maar geloof ons als we zeggen dat RPG’s het specifiek moeilijk hebben. Ondanks een megasucces als Baldur’s Gate III en het trucje waardoor Bethesda nu niet alleen Skyrim, maar ook Oblivion kan blijven heruitgeven, zijn de verkoopcijfers van RPG’s niet meer wat ze geweest zijn.

Deels komt dat doordat het genre online (de zogenaamde MMORPG) grotendeels irrelevant geworden is vanwege de populariteit van andere type online games, en anderzijds laten de grote namen in het genre het een beetje afweten. Bethesda hadden we al vermeld, maar ook CD Project RED moet zich nog herpakken na Cyberpunk 2077 en Obsidian blijft wat ter plaatse trappelen.

Aan Japanse zijde valt vooral op dat Square Enix nauwelijks nog traditionele RPG’s durft te ontwikkelen, dat Falcom grotendeels aan een kleine maar trouwen schare fans blijft verkopen, en dat ook de “Tales of”-reeks uitgeblust lijkt. Voor je het naar ons hoofd slingert: jawel, we weten dat er nog talloze kleine RPG’s ontwikkeld worden, maar die bereiken nog zeer zelden een groot publiek.

Onverhoopt succes

En toen kwam plots, letterlijk uit het niets, deze Clair Obscur. Een volbloed RPG met turn based combat die vooral in de spotlight kwam te staan door randzaken zoals het hoofdpersonage dat nogal sterk aan Robert Pattinson deed denken. Of het feit dat de game vanaf dag één beschikbaar was via Game Pass. En nog voor de game een week beschikbaar was, bleek het al een megasucces te zijn.

En waarom dat zo bijzonder is? Omdat Clair Obscur nu eens echt helemaal in het genre RPG valt. Het is geen halfslachtige hybride, de combat voelt traditioneel aan, de verhaallijn is diep en duister  en het spel zit ook nog eens tjokvol dialogen. Hoe is dit dan zo populair kunnen worden?

Daarvoor moeten we misschien even terug naar het begin. Clair Obscur werd bedacht door een werknemer van Ubisoft, als een hobbyproject. Toen de man, genaamd Guillaume Broche, wat later de uitgever verliet om zijn eigen studio op te starten, was het de bedoeling om dat unieke idee tot leven te brengen.

Dat idee: wat als we een klassieke Final Fantasy game maken, maar met oog voor moderne gevoeligheden, zoals realistische dialogen, een donker sfeertje (zie ook: Dark Souls/Elden Ring) en graphics die voldoen aan moderne normen?

Sinds Final Fantasy XIII heeft Square Enix de typische turn based combat grotendeels laten verkommeren ten voordele van meer actiegerichte alternatieven. Clair Obscur hoopt dus het gat te vullen dat er ontstond toen alle andere ontwikkelaars leken af te stappen van de authentieke RPG-stijl. En wat blijkt: er is effectief wel nog een aanzienlijk publiek voor dit soort games.

Hype of meer?

Daardoor pronkt de game nu ook aan de top van heel wat ranglijsten, en mag het de ene topscore na de andere in ontvangst nemen. En we gaan niet flauw doen: het lof en het succes zijn zeker en vast terecht. Wat zo’n kleine ontwikkelaar hier heeft gepresteerd met een debuut mag zeker gezien worden. We overlopen eventjes de, naar onze smaak, beste features.

De graphics bijvoorbeeld zien er (behalve op Series S, waar de game vastzit op 30 FPS) meer dan behoorlijk uit, zeker voor een studio met een beperkt budget. Als dit de norm zou zijn voor indiegames (wat Clair Obscur zeker en vast is), gaan we een nieuwe gouden tijd tegemoet. De personages zien er realistisch uit, en klinken dankzij het puike stemmenwerk ook zo. De wereld van Clair Obscur zit vol wonderbaarlijke omgevingen die niet erg groot zijn, maar toch vol details zitten.

De combat verdient ook een vermelding, aangezien je zowat de helft van je speeltijd daarmee zal bezig zijn. Geen random gevechten, want je ziet de vijanden steeds rondlopen in de levels, en kan ze dus eventueel ook ontwijken. Maar daar is vaak geen reden toe, want de combat verloopt aan een mooi tempo.

Wie recent games als Mario & Luigi: Brothership of Sea of Stars speelde, weet ongeveer wat te verwachten. Elke vijand en elk van je teamleden krijgen om beurt de kans om acties te ondernemen, en de meeste speciale vaardigheden vereisen een correct getimede druk op de knop voor extra schade. Ook kan je vijandelijke aanvallen afweren of ontwijken mits het tijdig indrukken van de correcte knoppen.

Het houdt je alert tijdens de gevechten, die daarnaast vooral aangedreven worden door de zeer unieke vechtstijlen van elk van je personages. We bedoelen niet alleen aparte statistieken en skills, maar zelfs heuse systemen die je moet leren kennen om je personages efficiënt te gebruiken. Het deed ons nog het meeste denken aan ’s werelds meest geliefde board game: Gloomhaven.

Verdoemde Expedities

Clair Obscur doet ook een mooie poging om een uniek verhaal te vertellen. De plot speelt zich af op een verdoemde wereld, waarin alle overgebleven mensen leven op een eiland genaamd Lumière. Elk jaar verschijnt een machtig wezen gemaand The Paintress aan de horizon en tekent een steeds lager wordend getal. Zodra dit cijfer verschijnt, verdwijnt (sterft??) iedere persoon van die leeftijd onmiddellijk in een proces dat de Gommage wordt genoemd.

Zoals je kan raden, betekent dit dat na verloop van tijd de hele mensheid zal uitsterven. Daarom organiseren de bewoners jaarlijks een expeditie naar het vasteland, waar The Paintress zou wonen. Om te onderzoeken wat er aan de hand is, en een eind te brengen aan de levende doemsklok.

Het eerste uur van de game kabbelt wat voort terwijl je hoofdpersonage Gustave en de rest van zijn expeditieleden leert kennen, maar eens de groep arriveert op de kust van het vasteland neemt het spel een donkere wending. Zonder rechtstreeks te spoilen willen we graag verwijzen naar anime als Attack on Titan, Berserk en Hell’s Paradise om je een idee te geven van het sfeertje waarin de game je plots onderdompelt.

Het is juist de combinatie van duidelijk Japanse invloedbronnen, met Westerse esthetiek die Clair Obscur een behoorlijk eigen gezicht geven. Wij moesten wel regelmatig denken aan Nier Automata en de half vergeten klassieker Lost Odyssey, maar opnieuw: er zijn veel slechtere invloeden om uit te putten.

Diepgang zonder franjes

De verhaallijn zorgt helaas ook wel voor het meest opvallende zwakke punt van Clair Obscur. De plot zelf blijft wel boeiend, met enkele verrassende wendingen, maar de informatie komt maar mondjesmaat en tussendoor zal je vooral heel wat moeten rondrennen en vechten. Toegegeven, we beschrijven hierme zowat elke (J)RPG ooit, maar het is maar dat je het weet vooraleer je een sprong in het duister waagt.

Opvallend vonden we ook dat een groot stuk van de game feitelijk pas geopend wordt nadat je de hoofdmissie hebt uitgespeeld. Echt open wereld wordt de game nooit, maar in het laatste derde van je speelervaring zijn er plots heel wat extra locaties en gevechten om af te werken. Het versterkt een beetje wat we al zeiden over het tempo dat niet altijd ideaal aanvoelt.

De grootste motivatie om verder te blijven spelen, vonden wij de verschillende personages en vooral de manier waarop je hen sterker en gespecialiseerder kan maken. Clair Obscur gebruikt hiervoor een systeem genaamd Pictos. Dit zijn items die je kan verdienen of vinden, en die jouw personage naar keuze een kleine boost geven. Denk: 50% extra schade met je basisaanval, of alle statuseffecten genezen, wanneer je een healing item gebruikt.

Eens je vier combats hebt afgehandeld met zo’n Picto, dan wordt het effect van die Picto een zogenaamde Lumina, wat eigenlijk betekent dat het effect nu permanent beschikbaar is voor alle leden van je team. Je kan elk personage een zekere hoeveelheid Lumina’s laten activeren waardoor je hun speelstijl volledig naar jouw smaak kan afstellen. Een personage dat veel status effecten toebrengt aan de vijand ook een Lumina geven die meer schade doet aan vijanden met een status effect? Het is maar één van de talloze mogelijke combinaties.

Clair Obscur is een debuut dat meteen ook aanvoelt als een magnum opus. We zijn zeer benieuwd waar ontwikkelaar Sandfall Interactive binnen enkele jaren al staat, het zou wel eens de geboorte van een nieuwe Larian Studios kunnen zijn. Toch willen we hype ook wat temperen: dit is en blijft vooral een steengoede JRPG, en zeker niet de perfecte en vlot toegankelijke game die je misschien zou verwachten op basis van sommige reviewers en enthousiastelingen. Ben je echter al fan van het genre, of geïnteresseerd om het een kans te geven? Dan kan je niet veel beter vinden dan deze boeiende en donkere game.